|
1.
ÇELİK KARKAS VE ÇATILAR:
-
Çelik
kolonların tam yerinde olmaları ve düşeyliklerine son derece özen
gösterilmelidir. Çünkü sonradan düzeltmek olanaksızdır.
Dikilen ve cıvatalarla bağlanan kolonlar çaprazlarla güvenceye
alınmadan bırakılmamalıdır. Üst kısımların yapım ve
kesin bağlantılarına ancak kolonların teraziye alınıp, beton-çelik
bağlantıları (Bz) cıvatalarının sağlamlanması, taban levha
altlarının harçla doldurulması ve harcın kurumasından
sonra devam edilir. (Çift somun tarcih edilmelidir.)
-
Kolon-
kiriş bağlantılarında hem montaja kolaylık hem de sağlamlık
bakımından bir destek köşebent kullanmak yararlı olur.
-
Uç
uca eklemeler yanlara ve olanak varsa alt ve üste konacak berkitme
levhaları ile sağlamlanmalıdır.
-
Rüzgar
ve Deprem bağlantıları duvar ya da sıva içinde kalmamalı, sıvadan
1-2 cm. dışarda kalacak biçimde düzenlenmelidir.
-
U
ve I demirleri cıvatalı bağlantılarında
yanak şevini düzeltmek üzere eğik rondelalar kullanılmalıdır.
-
Bütün
serbest kenar ve köşeler en az 3 mm. yarı çaplı olarak yuvarlatılmalıdır.
-
Özellikle
geniş açıklıklı çatı makası ve kirişlerde alt başlığa
ters eğim vermek ihmak edilmemelidir.
-
Boru
yapımlarda, uzun ve boyly boyunca olmamak üzere su kaçaklı, çatlak
borular kullanılabilir. (İçten çürümemeleri için serbest uçlar
kapatılmalıdır).
-
Aşıkların
birbirine cıvata ile bağlanmaları montaj bakımından kolaylık ;
makasa oturdukları yerlerde eğim tarafına gelen kısımlarına
birer destek konkası ise statik bakımından yarar sağlar.
2.
MERDİVENLER, PLATFORMAR, KORKULUKLAR:
-
Saç
levha merdivenlerde limon kiriş bağlantı altlarına birer köşebent
konması yararlıdır. Projede böyle bir detay yoksa kaynaklar altlı
üstlü yapılmalıdır.
-
Açıkta
olan çelik yapı döşemeleri ile platformlar ve merdiven
basamaklarına yağmur ve yıkama suyunun toplanmaması için eğim
verilir. (Bu cins yapıların oturduğu beton döşeme ve temellerde
de aynı eğim ihmal edilmemelidir).
-
Rampalarda
hele saçları düzse yürürken kayılmaması için 50-60 cm. de
bir enine ters köşebent vd. Profillerle çıkıntılar düzenlenmelidir.
Özellikle sarsıntılı mahallelerde tutunmak için ayrıca küpeşte
yapılmalıdır.
-
Döşeme
ve plarform boşluk yanlarına ve de merdivenleri
90-110 cm. yüksekliğinde korkuluk şarttır. En büyük ara
50-55 cm. olmak üzere, korkuluğun en az bir adet yatay elemanı
olacaktır.
-
Korkuluk
profil demirlerinden ise düz kenarlar iç yüze getirilir. Boru
korkuluklarda dikme ve küpeşte en az 1
1/ 4 parmak borudan yapılır. (Kaynak
kolaylığı ve düzgünlüğü bakımlarından saplanan
borunun saplandığından küçük boy olması tercih edilir. Aksi
halde saplanan borunun ucu hafifçe ezilir).
-
Kayıp
sakatlananları ve de aşağıya takım, gereç vb.nin düşmelerini
önlemek için döşeme ve platform korkuluklarının alt tarafına,
döşemeden en çok 1 cm. boşluk
bırakılarak bir (etek) konur.
-
Herhangi
bir zeminden 6m. ve daha fazla yüksekliğe çıkan dikey
merdivenlerde (Güvenlik kafesi) şarttır. Kafes yerine gre 2.2-3 m
yüksekten başlar.
3.
PERÇİN VE CIVATA İŞLERİ:
-
Perçin
ve cıvata delikleri matkapla açılır. Üst ve alt çaplar arasındaki
fark 1mm.'yi geçmemek koşulu ile 20 mm.'ye kadar deliklerde zımba
kullanılabilir, ancak
kaynakla delik açılamaz ve genişletilemez. Delikler cıvatalardan
2 mm., perçinlerden 1 mm.'den büyük olmamalıdır.
-
İki
delikli parça üst üste geldiğinde delikten proje boyundan 2 mm.
daha ince bir çubuk rahatça geçebilmelidir. Bu durumdaki delikler
rayba ile aynı hizaya getirilebilir. Daha fazla şaşkın eleman değiştirilir.
(Ya da delik doldurulup; ek levha kaynatılıp yeniden delinebilir).
4.
BAYRAKLAR (BİRLEŞİM LEVHALARI):
-
Bayraklar
düzgün kesilmiş olmalı gerektiğinde taşlanmalıdır.
-
Düğümlerde
hiç bir bayrak köşesi açıkta gözükmemeli, çift çapraz orta
düğümünde dikdörtgen bayrak kenarlarının yatay ve düşey
ortalamalarına özen gösterilmelidir.
-
Borulu
yapımlarda bayrak kullanılıyorsa boru yarılıp levha içine
sokularak altlı üstlü kaynaklanır.
5.
KAYNAKLAR
-
Aksi
belirtilmedikçe sadece elektrik kaynağı kullanılır.
-
Elektrotlar
kaynaklanacak gerecin türüne göre seçilir. Soğuk ve nemli
havalarda kullanılmadan önce
fırınlanmalıdır.
-
Kaynak
yapılacak yüzeylerde pürüz, cüruf vb. kusurlar ile yağ
vb.zararlı maddeler bulunmamalı, kaynaktan hemen önce zımpara,
tel fırça, keski vb.ile iyice tamizlenmelidir.
-
Küt
(Ucuca) ek kaynaklarında kaynak ağzı açmak şarttır.
-
Kaynaktan
sonra hiç bir deformasyon olmamalıdır. Bunun için önce karşılıklı
olarak punta kaynağı yapılmalıdır.
-
Kaynaktan
sonra kaynaklar çekiçle cüruflardan temizlenmeli, keski, taşlama
vb.yönlemlerle düzenlenmelidir.
-
Kaynakların
gözle düzgünlük ve kalınlığının; çekiçle sağlamlık ve
çatlayıp çatlamayacağının kontrolu
genellikle yeterli olur. Önemli işlerde kontrol (Röntgen aygıtı)
ile yapılır.
-
Kaynaklar
temizlenip düzenlenmeden ve
de kontrol edilmeden boyaya başlanmaz.
Firüzan Baytop
Y.Mimar
|