1.İnşaatçılara uyarılar

  

1.1 Islak hacim duvarlarındaki borular olanağı varsa, fayans kaplı değil sıvalı tarafa 

getirilmelidir ki  herhangi bir sızdırma çabucak kendini göstersin,onarılması kolay ve ucuz olsun.

 

1.2 Boruların dikine duvar geçişlerde ek yapılmamalı, kaplama altında gereksiz eklerden kaçınılmalıdır.Zorunlu vanalar kolayca onarılabilmeleri için kaplama içinde değil dışında  ya da sıvalı kısımlarda olmalıdır.

 

1.3 Gönme boru kanalları kaba sıvadan sonra açılmalıdırki gereğinde  çok dışarda  ya da içeride kalmasın, musluk vb. bağlantılarında  dert çıkmasın. Tavana kadar kaplama yapılacak duvarlarda bile- tamamen çimentolu olarak – bu kaba sıva yapılmalıdır. (Borular döşendikten sonra yerleri önce kaba harçla doldurulup iyice kuruduktan sonra ince sıva yapılmalıdır,yoksa çatlar).

 

1.4 Kaplama ya da sıva altında kalan, banyo soğuk su boruları, yoğunlaşmadan ileri gelen  rutubetle korozyona  uğramamaları için yalıtkan bir gömlek içine alınmalıdır.

 

1.5 Genleşme olanağı sağlamak üzere sıcak su boru çevrelerine bitümlü karton ya da en azından çimento torbası sarılarak harç ile doğrudan bağlantıları kesilmelidir.

 

1.6 Kalorifer boruları, özellikle döşemelerde geçişlerde çürümemeleri  ve çıtıt çıtır sesler çıkartmadan rahatça genleşebilmeleri için çinkodan  ya da bir boy büyük borudan zıvana içine alınmalıdır. Banyo vb. gibi ıslak ya da su dökülerek yıkanmaları olası  mahallerde bu zıvanalar yalnız borudan olur ve alt kata su inmemesi için döşemeden 4-5 cm yüksek tutulur, boru ile zıvana (kovan) arası üst ağızda plastik bir gereçle kapatılır.

 

1.7 Borular basınç deneyi yapılmadan boyanmamalı, sıva ya da kaplama ile örtülmemelidir.

 

1.8 Pik borular bitimle kaplanmadan önce gözle ve madeni bir cisimle vurarak kontrol edilmelidir. Açıkta kalacak pikler boya tutturabilmek için dıştan bitümlenmemelidir, bitümlü iseler boyanmadan önce (örneyin gomalâk gibi ) bitümü kusturmayacak bir madde ile astarlanmalıdır.

 

1.9 Düşey pik boruların yataya dönmeleri, projesinde olmasa bile olasılığınca geniş dirseklerle yapılmalı, alttan sıkıca desteklenmeli ya da sağlamca asılmalı ve dirsekten hemen önce bir kontrol  kapağı konmalıdır.

 

1.10 Yağmur suları olasılığınca bina içinden değil dışından indirilerek dışarda toplanmalı, oluğu iniş borusuna bağlayan deveboynu üst başından mutlaka saçağa bağlanmalı, yağmur iniş boruları kelepçeleri  hemen muf ya da kordonun altına konmalıdır ki boruyu bağlarken aşağı kaymasını  da önlesin.İçerden inmesi zorunlu ise içerde baca yapılmamalı, inişler geniş birer dirsekle dışarı alınıp dış bacaya bağlanmalıdır. (Yoksa baca çıkışı tıkanmalarında yada bağlantı hasarlarında  binayı sular basmasına neden olunabilr.)

 

1.11 Zemine inen pissu boruları  en kısa yoldan dışarı çıkarılmalı, bina içinde kanal ve bacalalardan kaçınılmalıdır. İçerde zemine gömülü boru ve büzlerin altları çok özenle sıkıştırılmış (dahası boru altına bir beton yastık yapılmış) olmalı, eklerin kesinlikle sızdırmazlığı sağlanmalıdır. (Yoksa ıslanma nedeni ile çökecek zemin,kaplaması ile birlikte üzerindeki tesisatı  da harap eder).

   

1.12 Kazan vb.ağır donatım ile sarsıntılı çalışan makine vb.kaideleri esas döşemeden  ayrılmalı  ve kesinlikle sağlam bir zemine oturtulmalıdır.

 

1.13 Zemindeki beton boru ve büzler önce gözle ve sonra su ile iyice kontrol  edilmeden üzerleri kapanmamalıdır. Dolgu  iki yandan aynı zamanda yapılmalı, boru üzerine onu sakatlayacak taş vb. parçalar atılmamalı, ağır araç çıkarılmamalıdır.

 

1.14 Kontrol ve bağlantı bacaları dört köşe ise bir kenarları yanındaki yapı, yol vb.yüzüne tam paralel olmalıdır.

 

1.15 Su tutucu yapılarda beton içinden geçecek borular önceden konamıyorsa, bırakılacak delikler özel dişli detayına göre olmalıdır.

 

1.16 Herhangi bir baygınlık vb.  de  içerden kapalı kilidi açabilmek için banyo kapıları, camı kırılınca kilide ulaşılabilecek biçimde camlı yapılmalıdır.

 

1.17 Tesisatçılar önlerine bir engel çıktığında genellikle kimseye bir şey sormaz kırıp,delip geçerler. Peşleri bırakılmamalıdır, elektrikçiler dahil tabi.

 

1.18 Görünüş kalitesini sağlamak üzere fayans vb.kaplı mahallerin önceden mutlaka 1/20 duvar açılımları  çizilmeli, uygun yerlerde elektrik ve tesisat bağlantıları için inşaatçı, elektrikçi ve tesisatçı ile kooerdineli çalışmalıdır.

    

2.Tesisatçılara uyarılar

 

2.1 Oda,koridor vb.duvarlarını olası rutubetten korumak için su ile ilgili boru ve aksesuvarlar olanağınca sulu hacimlerin ara duvarları  ya da servis bacası,aydınlık vb.duvarlarına konmaya çalışılmalıdır.

 

2.2 Duvar diplerinde binaya zarar vericek su toplanmalarına neden olmamak için ıslak hacimlerin yer süzgeçleri kenar ve köşelerde değil, bütün sızıntı ve damlamaları kolayca toplayabilecek, duvarda aralı bir konumda düzenlenmelidir.

 

2.3 Pissu, düşey borularının yataya dönmelerinde geniş dirsek kullanılmalı, gereken yerlere ve sifonlardan önce kontrol kapağı konulmalıdır.

 

2.4 Yatay pik vb.borular olanağınca gömme yapılmamalı, banyo vb, döşemeleri çukur yapılacağına, borular alt kat tavanından serbestçe geçirilip açılabilir bir asma tavanla gizlenmeleri yeğlenmelidir.

 

2.5 Boru bağlantı ve branşmanları önceden detay krokileri ile iyice etüt edilmeli,gereksiz fitings ve gereğinden kalın boru kullanılmamalıdır.

 

2.6 Tesisatın bütün duvar ve döşeme geçişleri baştan özenle etüt ve delikler projelere özenle işlenmelidir.Betonarme, çelik ya da yığma inşaat gibi olmadığından sonradan delme ve onarma olanaksız ya da güç ve pahalıdır.

 

2.7 Montaj işlerinde tavan ve duvarlarda gereksiz kırıp dökmelerden kurtulabilmek için iri boyutlu tank, makine vb. nin girebileceği montaj  boşlukları, asma ve çekme için gerekli  delik ve kancalar önceden düşünülmelidir.

 

2.8 Montaj askıları, zorunlu ise döşemenin en alttaki değil, onların bir üstünde ve alt demirlere dikine olan demirlere bağlanmalıdır ki en alttaki demir beton ve sıvayı patlatarak aşağıya sarkmasın.Dikdörtgen ankraj plakaları kenarlarıda duvar kenarlarına  paralel olmalıdır.

 

2.9 Döşeme ve kirişlerdeki delme ve oymalar bir katı, kolonlardakiler ise tüm binayı tehlikeye sokabilir.Özellikle kolonlar olmak üzere herhangi bir betonarme elamanı oyup delmeden önce kesinlikle inşaatçıların izni alınmalı ve de hiçbir şekilde betonarme demiri kesilmemelidir.

 

2.10 Montajda kolon diplerine kayar kablo bağlayıp ya da beton köşesini kırıp kanca vb. kaynaklayıp ağır yük çekmeden önce inşaatçılarla anlaşmaya varılmalıdır.

 

2.11 Bir kısım nervürlü çelikler kaynakta özelliklerini kaybeder, kaynaktan önce kesinlikle inşaatçılara danışılmalıdır.

 

2.12 Kullanılacak boruların içleri temiz ve boş olmalı, bütün ağızlar içlerine bir şey girmemesi için dikkatle ve sıkıca kapatılmalıdır.

 

2.13 Yanyana olan borular biribirine paralel, aynı aralı, dikine olanlar tamamen düşey, eğim zorunluğu yoksa tamamen yatay olmalıdır.

 

2.14 Açıkta kalıcak PVC boru ve fitings’leri aynı renk seçilmeli ve kullanılmalıdır.

 

2.15 Oynama ve sarkmaları önlemek için bütün borular gereğince  desteklenmeli, asılmalı ve bağlanmalıdır. (Muflu ekli borular, borunun aşağıya kaymaması için tam muf çıkıntısının altından asılır).

 

2.16 Borular basınç deneyi yapılmadan boyanmamalı, sıva ya da kaplama ile örtülmemelidir.

 

2.17 Ketenli boru eklemelerinde keten bir koruyucu boya ile kullanılmalı ve boyadan önce keten fazlalıkları mutlaka kesilmelidir.

 

2.18 Bateri montajlarında mutlaka şablon kullanılmalı, çift borulu bağlantılarda iki boru ağzı yatay olmalıdır.

 

3.Elektrikçilere uyarılar

 

3.1 Prizlerin radyatör, anahtarların kapı, buatların ısıtma klima kanalları arkasında kalmamaları için önceden projeler karşılaştırılmalı, banyo için buat konulmamalıdır.

 

3.2 Ev  aletleri prizleri kesinlikle topraklı olmalıdır.

 

3.3 İsimli kapı zili butonunun göz düzeyinde diğer buton ve anahtarların, kolun serbestçe sarkıtıldığında el düzeyinde, ve kapıdan en çok 15 cm. uzaklıkta, prizlerin zeminden 20 cm. kadar yüksekte olması uygun olur. (Tüm anahtar priz ve buatların döşeme,tavan ve kapı yanlarından mesafeleri aynı olmalıdır.).Banyo traş makinesi prizinin duş ve lavaboya, suyun sıçramayacağı  kadar uzak, traş makinesi kordonunun aynaya yetişebileceği kadar yakın olmalıdır.

 

3.4 Boru takoz ve buatlar kalıba fazla sağlam bağlanmamalıdır ki kalıp sökülürken kalıpla birlikte aşağı inmesinler. (Sistem kalıplar için özel aksesuvar kullanılır ).

 

3.5 Elektrik borularının döşeme demirleri tarafından ezilmemeleri için boru üzerinden geçen demirler boru yanlarında desteklenmelidir.Uzun hatlarda ara buat ya da kılavuz teli yararlı olur.

(Beton dökülürken boruları kollamak için bir elektrikçi görevlendirilmelidir).

 

3.6 Sıvanmadan bırakılacak betonlardaki boruların demir pas payı kadar içerde bırakılması gerekir.

 

3.7 Kullanımda herhangi bir ankraj ya da tablo asma vb. işler çivileri nedenleri ile hasar görmemeleri  ve tehlike yaratmamaları için sıvaaltı boru hatları eğik,çapraz değil duvar ve tavan kenarlarına paralel döşenmeli, özellikle yüksek ısılı baca duvarlarından boru geçirilmemelidir.(Banyo duş küvetlerinde yerden 2,25 m. den aşağıdan, yanlarda 0,60m.den daha yakından elektrik borusu geçirilmez, aksesuvar konamaz).

 

3.8 Yan yana ve üst üste elektrik anahtarları, priz ve buatların hizaları su terazisi ile kontrol edilmelidir.(Birbirine geçme kasalı tercih edilmeli).

 

3.9 Buat kapakları sıva ile bir yüz olacak şekilde ayarlanmalı, kare buatların kenarları şakul  ve terazisnde olmalıdır.

 

3.10 Fayanslı kısımlarda anahtar ve prizler dört fayansın ortasına ya da iki fayans derzinin her iki yönde tam ortasına getirlmelidir.(İnşaatçı ile müşterek çalışmak şarttır).

 

3.11 Sıva üstü tesisatta boru ve kablolar en çok 60 cm. de bir, ayrıca hemen bağlantı kutusu ve dirsek yanlarından (en çok 10 cm.de) duvar ve tavana kroşe ile bağlanmalıdır.

 

3.12 Özellikle kolonlar olmak üzere herhangi bir betonarme elemanı oyup delmeden

önce kesinlikle inşaatçıların izni alınmalı, hiçbir şekilde demiri kesilmemelidir.

 

3.13 Elektrik borularını dilitasyonlardan fleksibl parçarlarla geçiriniz, aksi halde genleşme, deprem ve oturmalarda arıza yapar.

3.14 Yapının tümünde topraklama hattı olarak aynı renk (tercihen yeşil-sarı) iletken kullanılmalıdır.                         

          

Firüzan BAYTOP

Y.Mimar