|
Satın Alma Kararı Vermeden Önce
Şu Hususlara Dikkat Ediniz
İlk adımda günlük, haftalık, aylık satın
alınacak besinleri belirleyiniz.
Kuru besinler (un, bulgur, pirinç, makarna,
nohut, mercimek, şeker vb.); kapalı teneke, şişe veya kutularda satılan
yemeklik margarin ve sıvı yağ, zeytin ve salçayı aylık olarak satın alınız.
Et haftalık veya günlük alınabilir ancak
haftalık alınırsa buzlukta dondurarak veya kavurarak saklayınız.
Ekmek veya sütü günlük satın alınız, eğer
süt haftalık alınacaksa yoğurt yaparak buzdolabında saklayınız.
Aylık satın alınacak besinlere karar
verdikten sonra haftalık satın alınacaklar için beslenmeye yeter miktarda
para ayırınız ve satın alınan malın maliyetini yükseltmesi nedeniyle
veresiye alışveriş yapmaktan sakınınız. Çünkü sonuçta alınanlar aynı
miktar gelirle ödenecektir.
Gerçekçi bir planlama yapabilmek için piyasada bulunan yiyeceklerin fiyat ve
kalitesini değişik yerlerden kontrol ediniz.
Semt pazarları genellikle manav ve bakkallardan daha ucuzdur. Aylık alınacak
besinleri ise tüketim kooperatifleri gibi daha az karla satış yapan yerlerden
alınız.
Yiyecekleri Satın Alırken
(Alışveriş Sırasında) Şu Hususlara Dikkat Ediniz:
Alışverişe giderken mutlaka nelerin satın
alınacağını gösteren bir liste yapınız. Ancak listede bulunan bir yiyecek
o hafta pazara az gelmişse fiyatı yüksek olabitir. O zaman onun yerine geçebilen
başka bir yiyecek satcrı alınız.
Mevsimlik sebze ve meyveler turfanda olanından
daha ucuz,daha lezzetli ye daha besleyicidir. Her mevsim pazarda en bol bulunan
sebze ve meyvelerden satın alınırsa daha az parayla daha dengeli beslenme sağlanmış
olur.
Paketlenmiş besin satın alırken dikkatli
olunuz.Çünkü;
Verilen paranın bir bölümü kullanılan
ambalaja gider.Paketlenmiş yiyecek ve içeceklerden en çok satın aldığımız
konserve,süt,meyve suları,bisküvi vb. meyve esansları,besin boyaları ve
katkı maddeleri eklenerek hazırlanmış maddelerdir.Bunların hepsinin tabii
ve taze olanları daha ucuz ve daha besleyicidir.
Paketin içinde neler olduğunu üzerindeki
etiketten inceleyiniz.Boya katılmamış olanları ,özellikle duyarlı kişilerde
ve çocuklarda alerji yapabilir.
Paketin veya ambalajın delik,hasarlı olmamasına
ve son kullanma tarihine dikkat ederek alınız.Konserve ve süt kutularında
yarık,çatlak,kapaklarda bombe(dışa dönüklük)olmamalıdır.Özellikle pastörize
sütlerde şişenin üstündeki tarih bir günü,uzun ömürlü sütlerde bir ayı
geçmemiş olmalıdır.
Satın alınan besinlerin kalitelerine dikkat
ediniz. · Kuru fasulye, nohut, mercimek, un, bulgur ve pirincin taşlı,
topraklı, böceklenmiş ve küflenmiş olmamasına dikkat ediniz.
Meyvelerin iri ve gösterişli olanları değil,
düzgün, çürüksüz, pörsümemiş sulu ve lezzetli olanlarını seçiniz. Örneğin;
iri, gösterişli starking elmanın içi unlandığından, küçük Amasya elmasından
daha lezzetsizdir. Portakalın kabuğu ince olanı, mandalinanın çekirdeksiz
olanını seçiniz.
Yeşil yapraklı sebzelerin yaprağı bol ve yeşil
olanları, patatesin yeşillenmemiş ve çillenmemiş olanları iyidir. Yeşil
fasulyenin kırıldığında gevrek ve kılçıksız olanını seçiniz.
Yumurtanın en kalitelisi taze ve iri olanıdır.
Yumurtanın sarısının koyu ve açık sarı olması besin değerini fazla
etkilemez; taze yumurtanın hava boşluğu çok küçüktür, ele alınınca
hafif değildir ve sallanırken ses gelmez.
Balığın iri veya küçük olması besin değerini
etkilemez, taze olması önemlidir. Taze balığın solungaçları kırmızı,
pulları yapışık, görünüşü diridir ve hoş olmayan bir kokusu yoktur.
Etin yağsız olanının besleyici değeri daha
yüksektir.Süt kuzusunun etinin önemli bölümü sudur. Kahvaltılık
margarinlerin su oranı da yemeklik margarinden daha yüksektir.
Saklama imkanı yoksa israfı azaltmak için
gerektiğinden çok besin almayınız.
Yiyecekleri Satın Almak Kadar
Uygun Koşullarda Saklamak da Önemlidir
Pirinç, bulgur, kuru fasulye, nohut gibi
besinleri içerindeki taş, toprak ve diğer yabancı maddeleri ayıkladıktan
sonra ,bez torbalarda saklayınız
Yağları kapalı olarak serin ve ışıksız
yerde saklayınız.
Taze sebzeler dayanıksızdırlar. Ispanak,
marul gibi sebzeleri, köklerindeki çamur, toz ve toprakları gidecek şekilde
yıkadıktan sonra naylon torbalara koyarak buzdolabında 3-5 gün
saklayabilirsiniz. Diğer taze meyve ve sebzeleri de çamurluysa yıkadıktan
sonra, çamuru değilse yıkamadan naylon torbalara koyarak buzdolabında saklayınız.
Naylon torbanın birkaç yerinde delik olursa. saklanırken fazla nemden çürümeleri
önlenir.
Patatesi orta nemli, karanlık, hava akımı
olan yerde saklayınız. Kuru soğanı serin ve kuru yerde saklayınız.
Günlük tüketeceğinizden çok et satın aldığınızda
pişirilecek miktarlara ayırarak, buzlukta birkaç hafta saklamanız mümkündür.
Yumurtayı buzdolabında bir iki hafta (tazeliğini
yitirmeden) saklayabilirsiniz. Yumurtayı yıkamadan saklayınız ve kullanacağınız
zaman yıkayınız.
Her türlü sütü buzdolabında saklayınız.
Pastörize sütü, yazın bir gün, kışın
iki-üç gün içinde tüketiniz.
Hiç bir işlem görmemiş sütü önce kaynatınız
ve iki gün içinde kullanınız.
Uzun ömürlü sütü açtıktan sonra en geç
üç gün içinde tüketiniz.
Ekmeği günlük alınız. Naylon torba içinde
uzunca süre tutulan ekmek küflenebilir. Küfler görünür olabileceği gibi,
gözle görünmeyebilir. Ekmek iki günden daha uzun bekleyecekse buzluğa
koyarak dondurunuz. Yenmeden bir saat önce buzluktan çıkarınız.
Eğer derin dondurucuya sahipseniz
yiyeceklerinizi daha uzun süre saklayabilirsiniz. Ancak derin dondurucudan çıkardığınız
yiyecekleri; çözüldükten sonra yeniden dondurmayınız.
Satın aldığınız dondurulmuş gıdaların
etiketlerini mutlaka okuyunuz.
Alışveriş sırasında bir sorunla karşılaşmanız
durumunda aşağıdaki kurumlara başvurabilirsiniz
1-Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri: 80 il merkezinde Sanayi ve
Ticaret İI Müdürlükleri ilçelerde kaymakamlıklar bünyesinde
faaliyettedir.
2- İllerde Sanayi ve Ticaret Müdürlükleri
;
3- T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı. Tüketicinin ve Rekabetin Korunması
Genel Müdürlüğü
4- Tüketici Sorunlarına bakmakla görevli Asliye Hukuk veya Ticaret
Mahkemeleri
5- Tüketicinin korunmasına yönelik faaliyet gösteren dernek veya vakıflar
(Tüketiciler Birliği)
|