|
Ahşap
evinizin bakımını kısıtlı bir
bütçe ayırarak kendiniz de
yapabilirsiniz. Bunun için
öncelikle ne zaman, hangi bakımı
uygulayacağınızı bilmeniz
gerekir. Böylece zamanında
müdahale ederek ahşap evinizin her
zaman yepyeni görünmesini sağlayabilirsiniz.
Ahşap yapıyı korumada ilk adım;
emprenye
Yapılardaki ahşap, yapım
öncesinde koruma altına alınmalıdır.
Bunun için ahşabın ön koruma
denilen; emprenye sisteminden
geçirilip fırınlanması gerekir.
Emprenye, ahşabın yapısına uygun
olarak seçilen bir koruyucu
maddenin ahşabın bünyesine
geçirilmesidir. Bu zehirli
maddeler, ahşabın harap olmasına
yol açan mantarların oluşumunu
önler.
Emprenye işlemi neden gereklidir?
Emprenye olan ahşap çürümez,
korozyona uğramaz, hava şartlarından,
böcek ve mantarlardan etkilenmez.
Zamanla eğrilip bükülmez ve
üzerinde çatlamalar meydana
gelmez. Bu sistem uygulandığı
takdirde ahşap, minimum 50-60 yıl
dayanabilir ve ölümsüzleştirilebilir.
Ahşap yapıya, püskürtme yoluyla
da emprenye yapılabilir.
Ahşabın üzerindeki
reçinelerin yakılması
Macun ve boya işlemlerine
geçilmeden önce, varsa ahşaptaki
reçineler sıcak hava tabancaları
(sıcak hava üfler) veya pülümüs
ile (gaz ocağına hortum takılarak
alev püskürtülmesi) yakılarak
reçineler akıtılmalıdır. Yangın
tehlikesine karşı sıcak hava
üfleyen tabancaların tercih
edilmesi daha uygundur.
Uygulanacak boyanın seçilmesi
-
Dış
cephelerde, istediğiniz her
boya malzemesini kullanamazsınız.
Sadece, ahşabın kabul edeceği
ve ahşabın özellikleri düşünülerek
geliştirilen boyaları
kullanmanız gerekir.
-
Ahşabın
suyu emmesini engelleyen, nefes
almasını sağlayan, esnek,
çatlamayan, uzun ömürlü ve
dökülmeyen boyalar tercih
edilmelidir.
Boyama
sırasında dikkat edilecek noktalar
-
Ahşaba,
boyadan önce kesinlikle macun
çekilmemeli, sadece ek
yerlerine ve başlarına macun
uygulanmalıdır.
-
Cepheye
macun çekildiği takdirde, boya
ile ahşap arasında ikinci bir
tabaka oluşup zamanla
dökülmelere yol açar. Bu
nedenle macun sürmeyip,
yüzeydeki ahşap tesirini almak
daha doğru olacaktır.
Aylık
bakım sırasında yapılması
gerekenler
-
Her
ay ahşap yapıların
üzerindeki toz, küf ve
bakteriler, hafif nemli bir
temizlik ürünü ile alınmalıdır.
Bu işlemin, çok sıcak
saatlerde ve ıslak bezle yapılmaması
gerekir. Çünkü bu, ahşapta
çatlamalara ve ahşabın çalışmasına
neden olabilir. Ahşabın yerle
teması önlenmeli ve ahşap,
arkasındaki boşluklardan
mutlaka hava almalıdır. Nemli
bez ile temizlenen yüzey, kuru
bir bez ile de tekrar kurutulmalıdır.
-
Yaz
aylarında görülen reçine
akmaları daha fazla akıp ahşabı
sarartmadan yakılmalıdır.
-
Çalışmayan
pencereler ve şişmiş kapılar
zamanında müdahale edilerek
bir marangoz tarafından tamir
edilmelidir.
-
Yer
döşemelerinde açılmalar var
ise; ahşabın biçimine uygun
dolgu macunları ile kapatılmalı
ve o noktalarda, böcek ve
bakteri oluşması
önlenmelidir.
Yer
döşeme cilasının seçimi
Yer döşemesi ahşap ise cila
olarak su bazlı olanlar kullanılmalıdır.
Su bazlı cilalar insan sağlığına
zarar vermez ve kalıcı bir kokuları
yoktur. Sert ve dayanıklı cilalar,
aşınmaya karşı dirençli
oldukları
için tercih edilebilir. Su bazlı
cila her yıl bir defa bir kat
uygulandığında, ahşabın bakımı
yapılmış olacaktır.
Yıllık bakım sırasında yapılması
gerekenler
Yılda bir ya da iki yılda bir
dış cephede görülen çatlak ve
çürük bölgelerde gerekli onarım
yapıldığı takdirde, ahşap yapının
ömrü de uzayacaktır.
Çatlakların macunlanması: Ultraviyole
ışınlar ve nem, ahşabın en
büyük düşmanıdır ve çatlaklar
oluşturur. Dış cephelerde, eğer
varsa, her yıl çatlaklar, süper
dolgu malzemeleri ile doldurulmalı
(çatlayan malzemenin yenisiyle değiştirilmesi
daha uygun olacaktır) ve boya işlemi
yapılmalıdır.
Çürüyen
ahşapların değiştirilmesi: Cephelerde
görülen çürümüş ahşaplar;
macun veya boya ile doldurulup geçiştirilmemeli,
mutlaka yenisiyle değiştirilmelidir.
Aksi takdirde, çürüyen ahşap,
çevresindeki ahşaplara da zarar
verecektir. Her yıl olmasa bile iki
yılda bir defa temizlenip kurutulmuş
yüzeyler, fazla sıcak olmayan
bahar aylarında bir kat örtücü
boya ile boyanmalıdır. Bu boyalar
asetik asit serpintisi, klorlu hava
ve klorlu tuz serpintisine karşı
dayanıklıdır.
Eski eser ahşap evin korunması:
Eski eser ahşap evlerde, ağacın
yaşını uzatacak korumalar yapmak
yerine (ağacın ölmesine neden
olabilir), ilk haline uygun olarak
kullanmak daha iyidir. Yapının
uzun süre dayanması isteniyorsa ahşap
emprenye edilebilir; ama bu sistem
uygulandığında ağaç tamamen
ölür. Restorasyonda ağacın kendi
devrindeki gibi kullanılması esas
prensiptir. Dış cephelerin bakımı
zor denir, ama teknik boyalarla
boyanıp bilinçli uygulamalar yapıldığında,
dış cephe boyasının 8-9 yıl
ömrü vardır. 7-8 yılda bir bakımdan
geçirildiği takdirde, ahşabın
içine hiçbir şekilde atmosferik
etki girmediği için, çok uzun yıllar
yaşayabilir.
|