|
1)
İnşaat alanındaki yatırımın sektördeki iş olanaklarına yansımasını nasıl
görüyorsunuz?
Yılın ilk
çeyreğinde sektörel olarak en büyük büyüme oranı yüzde 16.5'le, inşaat
sektöründe yaşandı. Bu büyüme rakamlarında Türkiye'de gerek kamu gerekse özel
sektör tarafından gerçekleştirilen konut projeleri önemli bir pay alırken,
bankaların verdiği düşük faizli ve uzun vadeli konut kredileri gayrimenkul
sektörünün canlanmasına katkı sağladı. Devam etmekte olan konut projelerinin
tamamlanması ve mortgage sisteminin devreye girmesiyle birlikte gayrimenkul
sektöründeki hareketliliğin ve dolayısıyla da inşaat sektörünün gelişim
trendinin artarak süreceğini düşünüyorum. 1993-2003 yıllarında Türkiye
ekonomisinin toplamda yüzde 26 büyürken, aynı dönemde inşaat sektörünün yüzde 22
küçülmesi inşaat sektöründe ciddi bir işsizliği ve talebin düşmesine paralel
olarak da ücretlerin düşmesini de beraberinde getirmişti. Sektörün büyüme
trendine geçmesi ile birlikte istihdam taleplerinde de hissedilir bir artış
gözlenmekte. Bu artış şu aşamada ücretlere yansımış değil, ancak sektördeki
işsizliğin azalması ve istenen nitelikte eleman bulmanın daha güçleşmesi ile
birlikte 2006 yılında bu talep ücretlere de artış olarak yansıyacaktır.
2)
Geçmişe göre bu alanda eleman arayan firma sayısında artış var mı?
3) Siz
genel durumu nasıl değerlendiriyorsunuz, inşaat yatırımlarının eleman talebine
yansıması nasıl oldu?
Yılın
ilk altı aylık döneminde yeni kurulan 25 bin şirketin 6 binden fazlası inşaat ve
gayrimenkul sektörüyle ilgili faaliyetlerde bulunmak üzere kuruldu. Bu da yeni
kurulan her dört şirketten birinin faaliyet alanı olarak inşaatı seçtiğini
gösteriyor. Yapı sektörünün buluşma noktası olan
www.yapirehberi.net sitesinde 4 yıl içinde 350 firmanın sadece yapı
sektörüne yönelik 2200 iş ilanı yayınlandı, son 1.5 yıl içinde yayınlanan ilan
sayısı ise 1200, bu sayılara bakıldığında toplam yayınlanan iş ilanı sayısının
yarısından fazlasının son 1.5 yıl içinde yayınlandığı görülüyor. Gerek yeni
kurulan inşaat firmalarının ve başlayan projelerin sayısındaki artış, gerekse
sektördeki büyüme rakamları önümüzdeki dönemde inşaat sektöründe önemli bir
istihdam talebi olacağının sinyallerini veriyor.
4) Daha
çok hangi alanda eleman aranıyor? Hangi pozisyonlarda açık var? Bunu hem
mühendis, hem de mühendis olmayan olmayan elemanlar açısından değerlendirebilir
misiniz?
İnşaat
firmaları özellikle güvenlik kaygısı olan Irak ve Afganistan projelerinde eleman
bulmakta zorlanıyorlar. Kuzey Afrika bölgelerindeki projelerde aranan
elemanlarda Fransızca bilgisi isteniyor, sektörde çalışanların kullandıkları
2.dil ağırlıklı olarak İngilizce oldugu için Fransızca bilen Mimar ve Mühendis
bulmak kolay olmuyor. Yurtdışı projelerinde ücretlerin geçmiş dönemdeki
ücretlerin altında olması, çalışma ve iklim koşullarının daha ağır olması, yıl
içinde yurtiçi inşaat projelerinin artması ile birlikte talebin yurtiçine
dönmesi gibi etkenlerden dolayı yurtdışı projelerinde istenen niteliklerde
eleman bulunmasında sıkıntı yaşanıyor. Yurtiçinde ise son bir yıl içinde mimari
ve statik büroların ilgili bilgisayar yazılımlarını iyi bilen elemanlara
ihtiyacında artış görülmekte. Ayrıca 2005 yılı içinde yeni projelerin başlaması
ile birlikte şantiyelerde teknik personel ile birlikte satınalma, muhasebe ve
diğer idari personele olan talepte de bir artış sözkonusu.
5) İşsiz
insanlar için sektörde çalışma potansiyeli var mı?
İşsiz ancak belli donanıma
sahip insanlar için inşaat sektöründe çok sayıda iş fırsatı olduğunu
söyleyebilirim, ancak sektörün çalışanlardan en büyük beklentisi saat sınırı
olmadan yüksek tempoda çalışması. Faal bir şantiyede haftalık çalışma saati kişi
başına 65 saatten az değil. Sektörde işsiz sayısı yüksek olduğu için eleman
talebinin artmasına karşın, bu artış henüz ücretlere yansımış değil. Çalışma
saatlerinin fazla olduğu düşünüldüğünde birim saat ücreti çok düşük değerlerde
kalıyor. Belli donanıma sahip insanlar bu tempoda uzun süre çalışmak
istemiyorlar ve bir süre sonra sektör değiştirebiliyorlar. Sektörde işsizliğin
yüksek olması, ortalama ücretlerin düşmesine, ücretlerin düşmesi de nitelikli
eleman bulunmasında sıkıntı yaratıyor.
Sektördeki büyümenin
yanısıra inşaat sektöründeki istihdam talebinin yüksek olmasının bir nedeni de
inşaat işlerinin ağırlıkla proje bazında olması ve ortalama bir inşaat
projesinin teklif aşamasından kesin hesap bitimine kadar 2 yıl içinde
tamamlanıyor olması. Proje tamamlandıktan sonra eğer şirketin elinde aldığı yeni
bir iş yoksa doğal olarak çalışanın sözleşmesi fesh ediliyor. Bu durumda aynı
firma bir süre sonra yeni bir projeye başladığında tekrar eleman arayışına
giriyor. Bu süreçte firma öncelikle daha önce çalıştığı elemanlara ulaşmak
istiyorsa da bu her zaman için mümkün olmuyor. Sektördeki eleman sirkülasyonun
fazla olması inşaat şirketlerinin kurumsallaşamamalarının da önündeki en büyük
engellerden birini oluşturuyor.
6)
İnşaat sektöründe iş arayanlara tavsiyeleriniz neler olur?
İlk şart, okul yıllarında
ne yapıp ne edip mutlaka İngilizce’yi yazılı ve sözlü olarak iyi öğrenmesi
gerekiyor. İlk işe girişte İngilizce her zaman için gerekli olmuyor, bu durum
bir çok meslekdaşımızda İngilizcem olmasa da iş bulabilirim gibi yanlış bir
öngörünün oluşmasına sebeb oluyor, ancak ilerleyen yıllarda yabancı dil bilgisi
olmayan birinin herhangi bir inşaat firmasında üst pozisyonlara gelmesi hemen
hemen imkansız gibi.
Proje bürolarında
çalışmayı hedefliyorsa mesleği ile ilgili bilgisayar yazılımları iyi derecede
öğrenip kullanabilmesi gerekiyor.
Şantiyelerde çalışmayı
hedefliyorlarsa gerektiginde gece mesailerine, gerektiğinde de C.tesi-Pazar
tatili yapmadan çalışmaya kendisini hazırlamalı.
Okullarda mühendisliği,
mimarlığı öğretiyorlar, ancak yöneticilik üzerine fazla ders yok, her yeni mezun
arkadaş, mezun olduğu günden itibaren kendini iyi bir yönetici olmak yönünde
yetiştirmeli, hiç bir şey yapmaya vaktim yok diyorsa hiç olmazsa Pazar günleri
Hürriyet Gazetesinin İnsan Kaynakları ekini gözden geçirsin derim.
7)
Eklemek istedikleriniz.....
2001 yılında yapı sektörü
ile ilgili her türlü bilgiye tek bir ortam üzerinden ulaşılması amacıyla
kurduğum
www.yapirehberi.net sitesini bugün ortalama günde 4000 ayda 60000 kişi
ziyaret ediyor. Sitenin 1000’in üzerinde alt sayfası var, Site istatistiklerini
incelediğimde ziyaretçilerin yarısına yakınının ‘Kariyer Fırsatları’ sayfasına
girdiklerini görüyorum. Sektorel bir sitede kariyer sayfasının en büyük ilgiyi
goren sayfa olması istihdama yonelik bir hareketlenmenin başladığına dair de en
güzel işaretlerden biri olsa gerek.
Cem Kafadar
İnşaat
Mühendisi (ITU-1987)
www.yapirehberi.net
İnşaat
Mühendisleri Odası Ist. Şb. Yönetim Kurulu Üyesi |
